Quan hệ hợp tác hữu nghị Việt Nam - Thái Lan

Ngày 6/8/1976, Việt Nam và Thái Lan chính thức thiết lập quan hệ ngoại giao. Từ năm 1991 đến nay, quan hệ hai nước phát triển mạnh, nhất là sau khi Việt Nam chính thức gia nhập ASEAN.

Quan hệ chính trị và trao đổi các đoàn cấp cao:

Hai nước đã trao đổi nhiều đoàn cấp cao, góp phần quan trọng trong việc tăng cường và mở rộng quan hệ song phương  giữa hai nước.

Phía Việt Nam có các đoàn thăm Thái Lan:

• Tổng Bí thư Đỗ Mười (tháng 10/1993)
• Thủ tướng Võ Văn Kiệt (tháng 9/1991 và tháng 7/1992)
• Chủ tịch Quốc hội Nông Đức Mạnh (tháng 9/1996)
• Chủ tịch nước Trần Đức Lương (tháng 10/1998)
• Phó Chủ tịch nước Nguyễn Thị Bình (tháng 3/2000)
• Thủ tướng Phan Văn Khải (tháng 5/2000)
• Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Văn An (tháng 9/2003).

Phía Thái Lan có các đoàn thăm Việt Nam:

• Thủ tướng Anand (tháng 1/1992)
• Thủ tướng Chuan Leekpai (tháng 3/1994)
• Thủ tướng Banharn (tháng 10/1995)
• Chủ tịch Quốc hội Thái Lan (tháng 2/1996)
• Thủ tướng Chavalit (tháng 3/1997)
• Ngoại trưởng Thái Lan Surin thăm chính thức (tháng 2/1998) và sang dự kỳ họp thứ 6 Ủy ban hỗn hợp hai nước (ngày 21-13/6/1999)
• Thủ tướng Chuan Leekpai dự Hội nghị cấp cao ASEAN 6 tại Hà Nội (tháng 12/1998)
• Phó Thủ tướng Bhichai Rattakul (tháng 11/1999)
• Thủ tướng Thaksin Shinawatra (ngày 24-25/4/2001)
• Ngoại trưởng Thái Lan Surakiart Sathirathai (ngày 07/3/2001)
• Phó Thủ tướng kiêm Bộ trưởng Bộ Công nghiệp Suriya Jungrungreangkit (tháng 8/2006)
• Trong chuyến thăm chính thức Việt Nam từ ngày 26/10/2006 của Thủ tướng Thái Lan Surayud Chulanont, hai bên đã khẳng định mong muốn tăng cường và phát triển hơn nữa mối quan hệ hữu nghị và hợp tác nhiều mặt Việt Nam-Thái Lan.

Đặc biệt có các chuyến thăm của thành viên Hoàng gia Thái Lan như:

• Thái tử Maha Vajiralongkorn (tháng 11/1992,  tháng 9/1997)
• Công chúa Sirindhorn (tháng 2/1993, tháng 4/2000)
• Công chúa Chulabhond (tháng 11/1998, 5/1999, 6/2000, 11/2001, 2/2003 và tháng 12/2003)
• Chủ tịch Hội đồng Cơ mật Hoàng gia (tháng 4/2002).

Đáng chú ý từ ngày 20-21/2/2004, Chính phủ hai nước đã tiến hành cuộc họp Nội các chung tại thành phố Đà Nẵng (Việt Nam) và tỉnh Nakhon Phanom (Thái Lan). Đoàn đại biểu Chính phủ ta do Thủ tướng Chính phủ Phan Văn Khải dẫn đầu và Đoàn đại biểu Chính phủ Vương quốc Thái Lan do Thủ tướng Thaksin Shinawatra dẫn đầu. Từ sau cuộc họp nội các chung lần thứ nhất (2/2004) đến nay, hai bên tiếp tục trao đổi nhiều đoàn các cấp.

Quan hệ hợp tác kinh tế:

Quan hệ thương mại:

Kim ngạch buôn bán hai chiều tăng từ 352,6 triệu USD năm 1994 lên trên 1,115 tỷ USD năm 2001 (Việt Nam nhập siêu 469,529 triệu USD); đạt 1,182 tỷ USD năm 2002 (Việt Nam nhập siêu 727,988 triệu USD) và năm 2003 đạt 1,55 tỷ USD.  Đến năm 2004, kim ngạch buôn bán hai chiều đã đạt 2,349 tỷ USD và vượt hơn 3 tỷ USD năm 2005.  Hai bên đang tích cực hợp tác trong việc xuất khẩu gạo.

• Những mặt hàng xuất khẩu chính của Việt Nam sang Thái Lan: Hải sản, khoáng sản, da, gạo, cà phê, rau quả, linh kiện điện tử và tivi, máy vi tính, giày dép,…
• Việt Nam nhập khẩu từ Thái Lan: Xe máy, nhựa PVC, sơn, sắt ống, hàng tiêu dùng, hàng điện tử, chất dẻo, xăng dầu,nguyên phụ liệu dệt may/da, clinker, sắt thép,...

Quan hệ đầu tư:

Đến nay Việt Nam và Thái Lan đã ký gần 30 Hiệp định và thỏa thuận hợp tác. Hai bên đã ký Thỏa thuận bảo hộ đầu tư, hình thành liên minh trên thị trường thế giới về những mặt hàng như gạo, tôm, cao su. Hai bên cũng đã thảo luận và nhất trí thực hiện bảo hộ quyền sở hữu trí tuệ.

Tính đến cuối tháng 4/2006, tổng số đầu tư của Thái Lan vào Việt Nam là 133 dự án. Tổng số vốn đăng ký là 1.471 triệu USD. Vốn thực hiện là 689 triệu USD. Thái Lan đứng thứ 11 trong số các quốc gia/lãnh thổ đầu tư vào Việt Nam. Các dự án của Thái Lan thường là loại vừa và nhỏ, tập trung vào các lĩnh vực khai thác hải sản, khoáng sản, chế biến thực phẩm, ngân hàng.

Việt Nam cũng có 2 dự án hiện đang hoạt động tại Thái Lan với tổng vốn đầu tư khoảng trên 305.000 USD.

(P.D.L., Phòng Chính trị Kinh tế Đối ngoại, ngày 4-12-2006)