Quan hệ hợp tác giữa TPHCM với Hoa Kỳ và các địa phương của Hoa Kỳ

Hợp tác về kinh tế - thương mại:

Xuất nhập khẩu: Kim ngạch xuất nhập khẩu hai chiều giữa TPHCM và Hoa Kỳ từ 1/1/2006 đến 31/8/2006 đạt 1,745 tỷ USD, trong đó xuất khẩu của TPHCM sang Hoa Kỳ là 1,5 tỷ USD.

Đầu tư: Từ 1/1/2006 đến 22/9/2006, TPHCM đã cấp phép cho 12 doanh nghiệp FDI 100% vốn của Hoa Kỳ được thành lập mới tại TPHCM với tổng vốn đầu tư là 2.850.000 USD, 1 doanh nghiệp TPHCM đầu tư sang Hoa Kỳ 1.500.000 USD trong lĩnh vực bất động sản. Tính từ 1988 đến nay, TPHCM đã cấp phép cho hơn 110 dự án đầu tư của Hoa Kỳ với tổng vốn đầu tư là 435 triệu USD, chiếm 4% trong tổng số vốn đầu tư vào TPHCM. Đặc biệt tháng 2/2006 tập đoàn Intel đã đầu tư xây dựng nhà máy sản xuất chíp điện tử tại Khu Công nghệ cao TPHCM với tổng vốn giai đoạn đầu là 300 triệu USD và đầu tháng 11/2006 vừa qua tập đoàn đã nhận giấy phép tăng vốn đầu tư lên 1 tỷ USD.

Hiện nay tại TPHCM có khoảng 50 doanh nghiệp Hoa Kỳ trong số 900 doanh nghiệp FDI hoạt động trên các lĩnh vực tài chính, ngân hàng, bảo hiểm, dịch vụ vận tải, sản xuất kinh doanh, xuất khẩu và công nghệ thông tin.

Từ đầu năm 2006 đến nay TPHCM đã tiếp nhiều đoàn doanh nghiệp Hoa Kỳ đến tìm hiểu cơ hội hợp tác về đầu tư, thương mại, du lịch tại TPHCM như: đoàn 40 tập đoàn lớn của Hoa Kỳ (do Hội đồng Kinh doanh Hoa Kỳ - ASEAN tổ chức), đại diện tập đoàn IBM, Intel, đoàn kinh doanh Thành phố Oakland (bang California), tập đoàn tài chính Blackstone… Các lĩnh vực quan tâm của doanh nghiệp Hoa Kỳ bao gồm tài chính ngân hàng, bất động sản, du lịch, dịch vụ, giáo dục, điện tử viễn thông, cơ sở hạ tầng…

Tháng 3/2006 TPHCM đã cử đoàn lãnh đạo và doanh nghiệp thành phố đi xúc tiến thương mại, đầu tư, du lịch tại New York và San Francisco. Tổng Công ty Thương mại Sài Gòn (SATRA) đã thành lập văn phòng đại diện và đang chuẩn bị thành lập công ty tại Hoa Kỳ.

Hợp tác về y tế - xã hội:

TPHCM là một trong những tỉnh/thành được chọn làm nơi thực hiện dự án điều trị và phòng chống HIV/AIDS trong khuôn khổ chương trình tài trợ HIV/AIDS toàn cầu của Tổng thống Bush (tổng trị giá 15 tỷ USD).

Viện trợ của Hoa Kỳ dành cho TPHCM (theo ký kết giữa UBND TP và Tổng Lãnh sự quán Hoa Kỳ) trong năm 2005 là 400.000 USD.

Ngoài ra, TPHCM cũng bước đầu hợp tác với California về y tế. TPHCM đã ký Bản Ghi nhớ với Đại học California – San Francisco (UCSF) về tăng cường trao đổi khoa học, đào tạo, nghiên cứu vào ngày 16/6/2005, và hai bên đã tiến hành trao đổi các đoàn tham quan tìm hiểu cơ hội hợp tác.

TPHCM đã phối hợp với các cơ quan chức năng và Tổng Lãnh sự quán Hoa Kỳ tại Thành phố thực hiện Chương trình Tái định cư Nhân đạo (HR) cho các đối tượng trước đây (năm 1994) đã đủ điều kiện được tái định cư theo chương trình ODP nhưng không kịp nộp hồ sơ vì những lý do khách quan.

Quan hệ trong lĩnh vực chính trị - quân sự:

Nổi bật là chuyến thăm TPHCM tháng 11/2000 của Tổng thống Bill Clinton và chuyến thăm vào tháng 11/2006 của Tổng thống George W. Bush.

Ngoài ra trong năm 2006, TPHCM đã đón nhiều đoàn quan chức chính quyền và quân sự Hoa Kỳ đến thăm như: Chủ tịch Hạ viện Hoa Kỳ Dennis Hastert, Bộ trưởng Bộ Cựu binh Hoa Kỳ James Nicholson, Trợ lý Ngoại trưởng Hoa Kỳ về khu vực Đông Á – Thái Bình Dương Christopher Hill, Trợ lý Ngoại trưởng Hoa Kỳ về dân chủ và nhân quyền Barry Lowenkron, Phó Trợ lý Ngoại trưởng Hoa Kỳ về khu vực Đông Á – Thái Bình Dương Eric John, Đại sứ lưu động Hoa Kỳ về tôn giáo John Hanford, đoàn Học viện Không quân, Học viện Quốc phòng Mỹ, hai tàu hải quân Mỹ…

Nhìn chung, trong các cuộc tiếp xúc hai bên đều tỏ ra lạc quan về sự phát triển của quan hệ song phương và sự tăng trưởng của Việt Nam trên nhiều lĩnh vực, đặc biệt là về kinh tế thương mại.

Quan hệ hợp tác hữu nghị TPHCM – Thành phố San Francisco:

Ngày 10/4/1995, TPHCM đã ký Thỏa thuận về quan hệ hữu nghị với Thành phố San Francisco. Tháng 6/2005 TPHCM và San Francisco ký Bản Ghi nhớ về các dự án giao lưu cùng có lợi với nội dung tăng cường trao đổi và giao lưu giữa chính quyền hai Thành phố, thúc đẩy hợp tác về kinh tế thương mại, văn hóa nghệ thuật, giáo dục, thể thao, y tế, cơ sở hạ tầng.

Đến nay hai bên đã triển khai một số hoạt động hợp tác về văn hóa, giáo dục,  kinh tế thương mại, môi trường, công nghệ sinh học. Ủy ban thành phố kết nghĩa của San Francisco đã hỗ trợ thúc đẩy việc mở đường bay trực tiếp TPHCM – San Francisco vào tháng 12/2004, đường bay trực tiếp đầu tiên giữa Việt Nam và Hoa Kỳ được nối lại sau 30 năm.

(T. Dũng, Phòng Chính trị Kinh tế đối ngoại, ngày 18-11-2006)